یک نویسنده و محقق: فارابی پایه گذار موسیقی علمی در شرق است

تهران - ایرنا - سید عبدالله انوار نویسنده و محقق، فارابی را یک دانشمند بزرگ تاریخ ایران برشمرد و گفت: وی پایه گذار موسیقی علمی در شرق محسوب می شود .

انوار عصر سه شنبه در مراسم رونمایی کتاب موسیقی کبیر فارابی در فرهنگستان علوم افزود: این دانشمند یک فیلسوف توانا وعالم زمانه خود بود که در زمره مفاخر سرزمین ایران قرار می گیرد .

وی با اشاره به تاریخ پرفراز و نشیب علم درایران و تاثیر آن بعد از قرن سوم هجری گفت: در این زمان در تاریخ ایران علم یکی از ارکان اصلی فلسفه و نگرش به زندگی به شمار می رود.

این نویسنده ادامه داد: در اوایل قرن سوم هجری کشتار جای خود را به یادگیری علم داد و از آن زمان به بعد ما شاهد دگرگونی در تاریخ و نبوغ دانشمندانی همچون فارابی هستیم .

انوار از فارابی به عنوان یک فیلسوف نام برد و گفت : او پایه گذار بسیاری از علوم همچون ، فلسفه اسلامی و موسیقی است .

ابونصر محمد بن محمد فارابی معروف به فارابی، حدود سال ۲۶۰ هجری، در فاراب خراسان، چشم به جهان گشود و در سن 80 سالگی از دنیا رفت .وی از بزرگترین فیلسوفان ایرانی شرقی سده سوم و چهارم هجری است.

اهمیت او بیشتر به علت شرح هایی است که بر آثار ارسطو نگاشته و به سبب همین مشروحات او را معلم ثانی خوانده اند و در مقام بعد از ارسطو قرار داده اند. وی آثاری نظیر ˈالجمع بین الرایینˈ، ˈاغراض ما بعدالطبیعه ارسطوˈ، ˈفصول الحکمˈ و ˈاحصاءالعلومˈ را از خود به یادگار گذاشته است .

انوار با اشاره به نظریات و مقالات فارابی در کتاب موسیقی کبیر گفت: این دانشمند راهی را در موسیقی علمی آغاز کرد که بعدها توسط صفی الدین ارموی و عبدالقادر مراغه ای به تکامل رسید .

این پ‍ژوهشگر خاطرنشان کرد: با بررسی متون مقدمه کتاب موسیقی کبیر که در اصل به زبان عربی است می توان دریافت که این کتاب به سفارش یکی از وزرای خلفای عباسی تدوین شده بود .

وی ادامه داد: این کتاب امکاناتی را به خواننده می دهد تا در کنار بررسی موسیقی به عنوان یک هنر آن را از نظر ریاضیات و به صورت علمی دریابد .

این استاد دانشگاه گفت: موسیقی کبیر در اصل از 12 مقاله تشکیل شده که امروز تنها 4 مقاله آن در دسترس است و می توان گفت به همت مهدی برکشلی ما بهترین نسخه زبان فارسی از مقالات بجای مانده از موسیقی کبیر فارابی را به زبان فارابی در اختیار داریم .

انوار در پایان با اشاره به نقش به سزای برکشلی به عنوان مترجم کتاب موسیقی کبیر فارابی گفت: باید به جرات گفت که زحمات برکشلی کمتر از فارابی نبود چرا که استادانی که دستی بر آتش دارند می دانند ترجمه چنین کتابی که پراز اصطلاحات و نظریه است تا چه اندازه می تواند طاقت فرسا باشد .

کتاب موسیقی کبیر، تالیف فارابی یکی از آثار بجای مانده از موسیقی قرن سوم هجری است که ازآن به عنوان نخستین کتاب علمی موسیقی در شرق نام برده می شود .

این کتاب بخش های مختلفی دارد که در آن مقالات فارابی و نیز نظریه های وی در خصوص نوع پرده بندی سازها و نسبت ریاضیات آن وجود دارد .

این اثر دومین ترجمه موسیقی کبیر به فارسی است که برکشلی با نگاهی جامع و بررسی نسخه های عربی و فرانسه آن را ترجمه کرده است.

برکشلی فیزیکیدان ، تئوریسین موسیقی است ، او به سال 1291 هجری خورشیدی چشم به جهان گشود و در سال 1366 از دنیا رفت.